12 oktober, 2021

Een gezond binnenhuisklimaat als remedie tegen een winterdip, griep en verkoudheid

Je bent moe, humeurig en hebt last van verkoudheid of griep. Hoort bij de herfst, zou je denken. Toch kan een gezond binnenhuisklimaat veel doen om dit te voorkomen. Een goed geventileerd, licht en aangenaam huis heeft nu eenmaal als effect dat je je energieker, vrolijker en meer ontspannen voelt. Benieuwd wat je daarvoor kunt doen? Samen met ventilatiespecialist Ivo Hansen van Interduct vertel ik je aan welke knoppen je kunt draaien voor een gezonder binnenhuisklimaat.

Gebouwen hebben een grotere invloed op ons fysieke en mentale welzijn dan je in eerste instantie zou denken. In een eerder blog gaven wij al tips hoe je via de juiste architectuur een gezonde omgeving creëert voor jouw familie of werknemers. Wij voelen ons als architectenbureau verantwoordelijk voor het welzijn van onze klanten en de gebruikers van het gebouw. Het verlangen om het welzijn in gebouwen te vergroten proefde ik ook bij Ivo Hanssen, die als directeur van Interduct woningen zo aangenaam en gezond mogelijk maakt.

Een welzijnsnorm en gezondheidslabel voor gebouwen

Een eerste noodzakelijke stap die wij zien om woningen gezonder te maken is de introductie van een gezondheidslabel. Een welzijnsnorm waarbij de woning punten kan scoren op basis van de gezondheid van het materiaalgebruik, ventilatie, temperatuur en luchtvochtigheid.

Ivo: ´Om een gezond en écht prettig binnenklimaat te creëren, zouden we eigenlijk toe moeten werken naar een welzijnsnorm. Er wordt nu gebouwd op basis van energielabels. De aandacht voor woningen die energieneutraal zijn erg groot. Dat is ook belangrijk, maar wat ik mis is dat gebouwen ook een gezondheidslabel krijgen.´

Een dergelijk label zou een goed gesprek op gang brengen tussen overheid, architecten, projectontwikkelaars, installateurs en consumenten over wat welzijn is. Ook zou het ervoor zorgen dat specialisten voortaan gaan samenwerken aan een optimale luchtvochtigheid, hoeveelheid daglicht en de aangename temperatuur voor de eindgebruikers. Zodat zij minder gezondheidsklachten hebben en meer vitale jaren kunnen genieten binnen een gebouw.

Wat zou de score zijn voor jouw woning qua gezondheid? En ben je daar tevreden mee?

Hoesten, verkoudheid en griep voorkomen

Eén van de voorbeelden van minder gezondheidsklachten in een gezonde woning is een herfst of winter zonder verkoudheid. Veel mensen denken dat griep en verkoudheid er elk jaar gewoon weer bij horen. Maar dat is niet zo. Veel kan voorkomen worden, door het binnen aangenaam te maken. Ivo: ´Let dit jaar, behalve op gezond eten en sporten eens extra op de luchtvochtigheid en de luchtkwaliteit in jouw woning of bedrijfsruimte. De verwarming hard aanzetten zorgt al snel voor een droge lucht. En een (te) droge lucht is een uitstekende voedingsbodem voor verkoudheids- en griepvirussen. Bovendien krijgen je longen minder zuurstof binnen wanneer de lucht droog is. Met als gevolg een uitgedroogde keel waardoor je keelpijn krijgt en gaat hoesten. Gezonde lucht heeft een relatie met temperatuur, luchtvochtigheid, CO2, zuurstof, fijnstof en vochtige stoffen.´

Blij en energiek de donkere maanden door

Veel mensen hebben in de donkere maanden last van een winterdip, veroorzaakt door een gebrek aan zonlicht. Door gebrek aan zonlicht maakt jouw lichaam minder gelukshormoon serotonine aan. Dit hormoon zorgt voor een goede stemming, rust en focus. Omdat je moe en humeurig wordt van te weinig zonlicht, denk je automatisch dat je langer moet slapen. ´Een gevaarlijke fout, ´ weet Ivo. ´Acht uur of langer in een afgesloten ruimte met stilstaande of slechte lucht verblijven, draagt niet bij aan je vitaliteit. Je staat juist extra moe op dan wanneer je korter zou slapen.´

Goed ventileren dus, ook ‘s nachts. En zorgen voor een goede temperatuur op de slaapkamer, want je slaapt het best bij een temperatuur van 18 graden. Maarten: ´Bij het ontwerpen en inrichten van woningen, plaatsen wij de slaapkamers bij voorkeur aan de oostzijde. Voordeel is dat je in de ochtend wordt gewekt door natuurlijk daglicht. De rest van de dag is de slaapkamer koel omdat de zon zich verplaatst naar het westen.´

Zo creëer je een gezond binnenhuisklimaat

Goed en helder kunnen communiceren is belangrijk in elke baan. Ook in ons werk als architect. Of het nu gaat om een eerste kennismaking, een bouwvergadering of de presentatie van een ontwerp: het is onze taak om goed te luisteren en de klantwensen goed te vertalen. Als we niet goed luisteren dan lopen projecten uit, worden ze duurder en zijn klanten toch niet 100% tevreden met het resultaat.

Luchtvochtigheid tussen de 40-60 procent

Als de luchtvochtigheid in een ruimte niet lager is dan 40 procent of hoger dan 60 procent, dan zit je goed. Te droog, dan geef je griep- en verkoudheidsvirussen de kans om zich snel te verplaatsen. Te nat, dan krijg je last van schimmels, ongedierte en ademhalingsproblemen zoals astma.

Heb je geen idee hoe vochtig jouw woning is? Je kunt de luchtvochtigheid meten met een hygrometer. Sommige smartwatches bevatten deze functie en je kunt het apparaat ook voor een paar tientjes aanschaffen.

Concludeer je dat het binnenhuis te droog of juist te vochtig is? Dan kun je via diverse ingrepen de luchtvochtigheid optimaliseren.

Maarten: ´Zo kun je leemstuc gebruiken voor de wanden. Dit natuurlijke materiaal is gemaakt uit zand, klei en silt. Het houdt warmte vast in de winter, koelte in de zomer en is vochtregulerend.´

Ivo: ´Bakjes op de verwarming hangen om de lucht vochtiger te maken is een klassieker, maar het werkt niet. Bovendien hebben veel huizen nu vloerverwarming. Wil je het goed aanpakken dan bevochtig je de lucht met een luchtbevochtiger.´

Wat je zelf meteen al kunt doen is elke dag ventileren om de luchtvochtigheid op peil te houden.

Royaal daglicht

Daglicht is belangrijk voor je geluksbeleving en je energieniveau. Een woning met voldoende ramen en natuurlijk daglicht helpt bovendien tegen een winterdip. Maarten: ´Het Nederlands Bouwbesluit heeft als norm dat een woning 10 % van het vloeroppervlak moet reserveren voor ramen. Stel dat een woning 100 m2 groot is, dan moet er 10 m2 aan ramen worden gereserveerd. Dat vind ik erg aan de krappe kant. Gebouwen zouden veel lichter moeten zijn dan de norm voorschrijft om een prettig gevoel binnenshuis te creëren. Daarom ontwerp ik altijd 5 tot 10 keer de norm voor lichtinval. Ik vind het gek dat de norm zo laag is, het is voor mij een absolute ondergrens. Licht moet altijd zo royaal mogelijk in een huis of gebouw vallen, is mijn mening.´

Lees hier hoe wij in diverse woningen en gebouwen meer daglicht creëerden:

Verse luchtstroming

Eén ding is zelf een raam open zetten of een installatie aanschaffen voor ventilatie. Maar iets anders is woningen zo ontwerpen dat de luchtstroom op een natuurlijke manier door de woning gaat. Maarten: ´Denk aan de lucht die binnenkomt via ventilatieroosters, en wellicht ook kieren, naden en klepraampjes. De ideale situatie is wanneer er wel sprake is van invoer van verse lucht, maar dat je niet merkt dat er luchtstroming is. Denk maar aan tocht, het gevoel van een airco of ventilator pal in je gezicht: dat is niet comfortabel. Het andere uiterste is het wanneer een ruimte muf is en vol is van vervuilde lucht.´

Hoe ga jij aan de slag met een gezond binnenhuisklimaat?

Wil jij deze herfst en winter graag een meer comfortabel binnenhuisklimaat creëren in jouw woning of bedrijfsruimte? Denk jij net als Ivo en ik dat woningen gezonder ontworpen zouden moeten worden? Je kunt bij MN Architecten terecht als je graag via het ontwerp en de materiaalkeuze een meer gezonde en comfortabele ruimte wilt creëren voor jouzelf, je familie, klanten of collega´s. Je kunt ons telefonisch bereiken of een berichtje achterlaten via LinkedIn en het contactformulier. Raadpleeg Ivo voor het uitkiezen van de juiste installatie voor een gezond binnenklimaat of bekijk meer informatie op de website www.intovent.nl en www.interduct.