Doe jij als architect nou alleen de binnenkant of ook de buitenkant? Deze vraagt krijgt eigenaar van MN Architecten Maarten Nieuwenhuize dikwijls. In dit blog leggen wij uit hoe binnen en buiten onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn en hoe wij daarvoor altijd een integraal plan maken. Architectuur betekent nadenken op alle niveaus, over alle details. Van stoel tot stad.
Architectuur op alle niveaus
Het is 1929. De beroemde Duitse architect Ludwig Mies van der Rohe levert voor de Wereldtentoonstelling het gebouw Barcelona Paviljoen op, ook wel bekend als het Duitse paviljoen. Wij zien dit als een meesterwerk en briljant icoon van de modernistische architectuur. Maarten: ‘Als je architect Mies van der Rohe zou vragen: doe jij alleen binnen of buiten? Dan zou hij vast en zeker zeggen antwoorden: beiden. Hij was als architect zowel stedenbouwkundige als (binnenhuis)architect. Zijn manier van architectuur benaderen is holistisch, omdat je binnen en buiten niet los kunt zien maar als geheel.’
Het Barcelona Paviljoen is ontworpen vanuit een zeer sterke relatie tussen binnen en buiten. Mies gebruikte bewust materialen als glas, staal en marmer om het gebouw perfect te laten aansluiten bij de moderne stad Barcelona. Zelfs over het interieur zoals de wandbekleding, en vloerafwerking dacht hij na. De stoelen in het gebouw zijn door hem zelf ontworpen. Is Mies van der Rohe een buiten- of binnenhuisarchitect? Allebei! Hij ontwerpt van stoel tot stad.’
Foto: Het Barcelona Paviljoen van Mies van der Rohe staat bekend om zijn heldere lijnen en ruimtelijke kwaliteit, en heeft een blijvende invloed gehad op de moderne architectuur.
Het spanningsveld tussen binnen en buiten
Behalve laten zien dat een architect op alle niveaus kan opereren, maakt Mies van der Rohe met zijn gebouw nog een ander statement. Hij laat zien hoe je de binnen-buiten relatie compleet kunt maximaliseren.
Maarten: ‘Wanneer je in het gebouw binnenloopt, weet je soms niet wanneer je binnen of buiten bent. Binnen en buiten wordt één, de grenzen zijn compleet vervaagd. Het is de kunst van de architect om te spelen met de hardheid van grenzen. Hoe hard is een grens, en hoe zacht kun je deze maken? Een architect zoekt het spanningsveld tussen binnen en buiten maximaal op. Architectuur gaat over grenzen. We kunnen niet vaak genoeg benadrukken hoe belangrijk de relatie is tussen binnen en buiten en omgevingsfactoren spelen hierin een belangrijke rol. Idealiter richt je de binnenruimte zo in dat je maximaal gebruik maakt van de relatie met buiten. Denk maar aan een zithoek, precies gecreëerd op de plek waar de middagzon door de ramen schijnt. Of waar je kunt genieten van het uitzicht en het minste overlast hebt van omgevingsgeluid. Dat je wakker wordt gemaakt door de ochtendzon in je slaapkamer. Of een nieuwe woning die ondanks het recente bouwjaar goed past in het historisch straatbeeld.’
MN Architecten ontwierp de volledige transformatie van een vrijstaande woning in Culemborg die qua vorm sterk refereert aan het huis dat ooit op deze plek stond, met het uitspringende volume met kap aan de voorzijde. Bekijk hier het project.
Ruimte opnieuw indelen als een Tetris spel
Ken je het spelletje Tetris? Bij dit spel laat je de blokken logisch in het speelveld passen.
Maarten: ‘Wanneer mensen bij ons aankloppen met de vraag: ik heb meer ruimte nodig, dan denk ik geregeld aan dit spel. Dit komt doordat ik de bestaande ruimte zie als een Tetris speelveld en de blokjes als de functies, zoals bijvoorbeeld koken, slapen, werken, relaxen. Aan ons architecten de eer om de puzzel opnieuw te leggen. Natuurlijk is het plaatsen van een uitbouw, aanbouw of dakopbouw geregeld een goede oplossing. Maar niet voordat je jezelf de vraag hebt gesteld waarom de bestaande ruimte niet voldoet. Word deze niet efficiënt genoeg gebruikt? Sluiten de blokjes (de functies) niet meer naadloos op elkaar aan? Het is de creativiteit en verbeeldingskracht van de architect die het mogelijk maakt om de blokjes opnieuw te laten passen. En om mensen te prikkelen. Want wanneer je lange tijd gewend bent aan een bestaande situatie, dan zie je de mogelijkheden van een ruimte niet meer. Vaak kun je met een minimale aanpassing, zoals het verplaatsen van functies of het verschuiven van een wand, al heel veel bereiken.’
MN Architecten maakte van de 9 schoollokalen van de Meisjesschool der Parochie van St.-Dominicus in Utrecht 19 woon-zorgeenheden, een beheerders- en een studentenwoning waarvan de bewoners een taak hebben in de zorgverlening aan andere bewoners. De wijzigingen in het gebouw zijn zo minimaal en terughoudend mogelijk ontworpen, waar mogelijk is het gebouw weer in originele staat teruggebracht. Bekijk hier meer informatie over het project.
Benieuwd naar de mogelijkheden van jouw ruimte?
Hoe wil jij wonen, leven en werken? Ons team van architecten en bouwkundigen zoekt alles voor je uit. Ook werken we intensief samen met interieurontwerpers, installatie- en energieadviseurs. Wij snappen hoe gebouwen werken en kruipen in jouw huid om je de beste oplossing te bieden. Dat lukt ons door een grondige analyse van jouw wensen, het project en de huidige situatie.
Bij nieuwbouwprojecten gaan we na een grondige analyse van het beschikbare kavel en het programma van eisen aan de slag met een massastudie waar we ook de bouwkosten van laten berekenen. We leggen de verschillende functies op de best passende plek in het gebouw.
Bij verbouwingen kijken we tijdens de intake hoe binnen de bestaande ruimte en eventuele uitbreidingen jouw wensen kunnen realiseren. Op basis van het programma van eisen en wensen, tonen wij jou verschillende varianten en ontwerpen, met ieder een eigen kostenplaatje. Wij helpen jou met een indeling en ruimtes met geschikte afmetingen. Waarin jij je prettig voelt, we weten wat kloppende verhoudingen zijn. Je wilt ook geen jas dragen die te wijd is. Hetzelfde geldt voor de ruimte die jij opnieuw wilt laten ontwerpen. Benieuwd wat wij voor jou kunnen doen? Bekijk onze projecten, leer ons beter kennen via onze blogpagina en neem contact met ons op.
Het team van MN Architecten. Lees hier meer over ons.
