Een architect die bouwvriendelijk ontwerp zorgt ervoor dat je een mooi gebouw krijgt dat binnen de tijd en het budget wordt opgeleverd. Precies zoals het op de tekeningen staat. Bouwvriendelijk ontwerpen is niks beloven wat niet uitgevoerd kan worden door de aannemer. Dat voorkomt een hoop ellende. In dit blog lees je waar je een architectenbureau dat bouwvriendelijk ontwerpt aan kunt herkennen.
1. Goede maatvoering
Voor aannemers is het belangrijk dat architecten goed kunnen maatvoeren. Een ontwerp waarin standaard handelsmaten van materialen worden gebruikt is makkelijker uitvoerbaar dan een ontwerp met afwijkende maten. Dat betekent dat de bouwmaterialen niet besteld kunnen worden waar de aannemer deze normaliter inkoopt. Soms acht een aannemer een bepaalde maat zelfs onmogelijk. Soms verrekenen we ons als architect ook wel eens, en worden we door de aannemer teruggeroepen. Om vertraging te voorkomen, letten we bij bouwvriendelijk ontwerpen dus altijd erg scherp op de maatvoering. We maken geen tekeningen die wishfull thinking zijn, waarbij de aannemer het maar moet uitvinden op de bouwplaats. Want je kunt nog allerlei wilde wensen hebben voor jouw bedrijfspand of woning, als het voor de aannemer niet uitvoerbaar is dan wordt het een lang én een duur verhaal.
Uit de oude doos: een bouwkundige tekening van een dakkapel die ik in 1998 maakte tijdens mijn studie Bouwkunde. Op kalkpapier tekende ik eerst met een tekenpotlood dunne lijntjes die ik vervolgens met verschillende inktpennen uitwerkte. De letters maakte ik met een malletje.
2. Duidelijke tekeningen
Als ik een aanvraag krijg voor de bouw of verbouwing van een bedrijfspand, kerk of woning, dan is mijn eerste focus helder krijgen wat het resultaat moet zijn. Niet iedereen heeft al een eindplaatje in zijn hoofd van hoe het moet worden. Maar wel een idee wat het resultaat moet zijn. Tijdens een intakegesprek stel ik vragen over hoe iemand het liefst wil wonen of werken. Wat de uitstraling moet zijn. Het gebruik. Vaak begin ik met het inventariseren van de wensen. Vervolgens laat ik weten hoe eenvoudig of ingewikkeld bepaalde wensen te realiseren zijn.
Dé sleutel in dit proces zijn de tekeningen en 3D-beelden die ik maak. Dit zijn afbeeldingen waarop je kunt zien hoe het gaat worden. Op basis daarvan gaan we het gesprek aan. Is dit wat je wenst? Moet er nog iets aan veranderen?
Het definitief ontwerp vertaal ik naar bouwkundige tekeningen. Die genereer ik uit het 3D-model, hiervoor gebruik ik het programma Archicad. Deze tekeningen moet goed leesbaar zijn voor de aannemer, zodat ze precies begrijpen hoe ze moeten bouwen zodat daar geen misverstanden over kunnen bestaan. Deze tekeningen vormen ook onderdeel van het contract en de basis voor het definiëren van de exacte bouwopdracht.
Voor een gezin in Utrecht hebben wij bovenstaand ontwerp gemaakt. Van twee woningen, een bovenwoning en een garage, maken we weer één woning. De tienerkinderen krijgen hun eigen domein beneden en kunnen er, zodra ze gaan studeren, hun studentenhuis van maken. Op latere leeftijd kunnen de ouders beneden wonen. Zo is het gebouw duurzaam en ´op de groei´ bedacht.
3. Je mannetje staan op de bouwplaats
Als architect is het heel handig als je verstand hebt van de bouw. Een must zou ik zeggen. Want alleen als de bouwkundige details goed zijn dan kun je het er ook zo mooi uit laten zien als bedacht. Dat lukt je alleen als je precies weet hoe de aannemer het gebouw in elkaar gaat zetten.
Ik vind de tekentafel net zo interessant als de bouwplaats. Als kind was ik al gek op dingen met mijn handen doen. Voor het in elkaar zetten van een maquette mag je mij bij wijze van spreken nog steeds ‘s nachts wakker maken. Tijdens mijn praktijkopleidingen Bouwkunde (VBO, MBO, HBO) heb ik veel geleerd over hoe je een gebouw in elkaar zet. Ik werd gegrepen door de geur van hout en kwam erachter dat ik goed kon tekenen. Urenlang heb ik op mijn slaapkamer en later studentenkamer tekeningen gemaakt. Op de werkplaats leerde ik kozijnen maken, deuren en ramen afhangen en metselen. Door zelf te bouwen weet ik letterlijk hoe je een gebouw in elkaar zet, niet alleen op papier.
4. Prachtige ontwerpen betaalbaar maken
Na mijn studie Bouwkunde raakte geïnteresseerd in waarom gebouwen eruit zien zoals ze eruit zien. Dat dreef mij naar de architectuur.
Tijdens mijn studie architectuur leerde ik over de poëzie die in een ontwerp verborgen ligt, over materialen, kleuren, beleving, ruimtelijkheid en licht. Ook leerde ik hoe je kunt spelen met daglicht, sfeer, materiaal, de relatie tussen binnen en buiten en hoe je een gebouw zo vormgeeft dat deze het gebruik optimaal dient. Wat mij erg intrigeert is hoe je circulair kunt bouwen en hoe een gebouw kan bijdragen aan de gezondheid van de gebruiker (zoals je hier kunt lezen in ons blog over gezonder leven met de juiste architectuur).
In mijn loopbaan deed ik onder andere werkervaring op bij een architectenbureau en aannemersbureau in één. Dus behalve de ontwerpen maken, calculeerde ik ze ook. Daardoor weet ik nu precies welke bouwmethodes en specifieke wensen veel tijd kosten en daardoor duurder uitvallen. Hierdoor kan ik tijdens intakegesprekken met opdrachtgevers al de verwachtingen sturen. En krijg ik het voor elkaar dat wie samen met mij een verbouwing aangaat een maximale waarde krijgt door de investering. Zo kan ik voor de opdrachtgever geld verdienen door een prachtig ontwerp betaalbaar te maken door iets slim in elkaar te zetten.
¨Ik heb een jaar samengewerkt met Maarten in de verbouwing van een woning aan de Weerdsingel. Omdat Maarten verschillende beroepsopleidingen bouwkunde heeft afgerond hoeven we niet veel water bij de wijn te doen om dingen daadwerkelijk te realiseren. Als er dan toch iets moeizaam gaat, dan is hij schappelijk en wil hij concessies doen. Al met al een compliment voor zijn manier van samenwerken.¨
Evert van Asselt, eigenaar en projectleider en hoofduitvoerder bij aannemingsbedrijf ATB
5. Goede communicatie
Goed en helder kunnen communiceren is belangrijk in elke baan. Ook in ons werk als architect. Of het nu gaat om een eerste kennismaking, een bouwvergadering of de presentatie van een ontwerp: het is onze taak om goed te luisteren. Doen we dat niet, dan kunnen we de wensen niet exact vertalen. Of met ideeën komen die daarbij passen. Als we niet goed luisteren dan lopen projecten uit, worden ze duurder en zijn klanten toch niet 100% tevreden met het resultaat.
Bouwplannen nodig die binnen budget én tijdlijn blijven?
Zoek dan een architect die bouwvriendelijk kan ontwerpen. Die de taal van de aannemers spreekt. Die geen dingen bedenkt of maakt die niet uitvoerbaar zijn. Wil je hierover een keer sparren? Je kunt ons telefonisch bereiken of een berichtje achterlaten via LinkedIn en het contactformulier.
Ik zie uit naar ons gesprek!
Maarten Nieuwenhuize
Oprichter MN Architecten, Architectenbureau in Utrecht
